Ugovor iz Nice, jedan od najznačajnijih dokumenata u istoriji procesa evropskih integracija, proslavio je prošlog petka svoju 20. godišnjicu. Potpisan je 26. februara 2001. godine, a stupio je na snagu 1. februara 2003. godine. Osnovni cilj Ugovora je bilo uvođenje institucionalnih promena i sprovođenje reformi sistema odlučivanja, dopunom Ugovora iz Mastrihta i Rima, koje bi omogućile predstojeće proširenje EU.
Ugovor je uveo glasanje kvalifikovanom većinom u Evropskom savetu, uklonio nacionalni veto u mnogim oblastima i dao Evropskom parlamentu ovlašćenje da bira predsednika Komisije. Ugovor je formalizovao principe saradnje koji se po prvi put uvode Amsterdamskim ugovorom, ograničio veličinu buduće Evropske komisije i Evropskog parlamenta i reformisao glasanje tako da proporcionalno odražava broj stanovnika država članica dajući veću snagu glasovima velikih zemalja. Uspostavljanjem specijalnih predstavnika i prava EK da pregovara u ime svih država članica, Ugovor iz Nice je ojačao i sistem zajedničke spoljne i bezbednosne politike. Ugovor iz Nice je takođe najavio i otvorio put za razvoju Ustava EU.
Nakon potpisivanja Ugovora iz Nice, deset novih zemalja su postale članice EU 2004. godine: Kipar, Češka, Estonija, Mađarska, Letonija, Litvanija, Malta, Poljska, Slovačka i Slovenija. Bugarska i Rumunija sui m se pridružile 2007. godine, a Hrvatska 2013. godine.
Autor: Ivan Eftimov
